Hoe je ’t ook draait of keert, Het Leven heeft altijd wel één of andere verrassing in petto. Mijn muzikaal jaar begon alvast veelbelovend, toen ik -weliswaar nog eind 2018 voor het eerst deze D in de lader schoof en in één moeite het begeleidend boekje opensloeg. Wat bleek immers? Het bleek dat al ruim honderd jaar geleden tango erg populair was in het kouwelijke Finland, zelfs in die mate dat in de jaren ’40 van vorige eeuw, meer dan de helft van de plaatsen in de populaire hitlijsten, bezet werden door tango spelende orkesten en muzikanten.

Je zou dat associëren met alles wat Spaans spreekt, want je wéét natuurlijk dat dit muziekgenre uit Argentinië stamt. Madrid, OK, zelfs Parijs, waar men nooit vies geweest is van wat exotica…daar kun je je nog iets bij voorstellen, maar Finland? Nee, dat was echt een openbaring voor mij en die heb ik dus te danken aan de vier harmonicaspelende Finnen, die ook bij ons geregeld langskomen voor bijzonder leuke concerten: de heren van Sväng.

Waar de Argentijnse variant zowel uiterst uitbundig als bijzonder ingetogen kan klinken, is de boventoon bij de Finse gezellen duidelijk die van de melancholie. Dat zal wel met de beperkte aanwezigheid van zonlicht te maken hebben, durf ik te denken, maar het blijft een feit, dat sommige van die composities bijzonder mooi zijn. Inzake virtuositeit hoeven de vier heren van Sväng natuurlijk niet onder te doen voor om het even welk bandoneongezelschap, dat weten we al langer van hun vroeger werk. Dat ze ook als componisten hun mannetje staan, mochten we ook al vroeger ervaren, maar dat ze er in slagen om in een toch wel erg bijzonder genre nieuwe dingen te creëren, daar keek ik toch wel even van op.

Nu, de plaat bevat niet alleen eigen werk. Integendeel zelfs, de grote meerderheid van de composities zijn van tijden geleden en werden door Sväng bewerkt. Zo is er werk van Arvo Koskimaa in opener “Syyspihlajan Alla” uit 1942, warin de componist in de herfst begint uit te kijken naar een plaats waar er minder oorlog en meer zon is. Het heerlijke “Liljankukka” (zie bijgaande videoclip), van de hand van dé meester bij uitstek, Toivo Kärki, was de eerste grote tango-hit, die later talloze keren gecoverd werd en zijn “Muista Minua”, dat hij in 1953 uitbracht onder het pseudoniem “Pedro de Punta” moet qua schoonheid niet voor die mega-hit onderdoen. De (te) jong door een revolverschot overleden Unto Mononen schreef het erg mooie, melancholische “Sateen Tango”.

Ook in Sovjet Oekraïne werd tango gespeeld: Fridrich Bruk, die “Soi Maininki Hiljainen” schreef, ontvluchtte zijn geboorteland en kwam, na omzwervingen via Italië en de USA, uiteindelijk in het Finse Tampere terecht en afsluiter “Siltatanssit”, van de hand van Arto Järvelä vormt de grote uitzondering onder deze serie covers, want het is de enige melodie die in majeur gespeeld wordt. De overige composities werden door de Sväng-muzikanten zelf geschreven en het straffe daarvan is dat ze niet eens opvallen tussen de nummers die al tientallen jaren meegaan. Dat bewijst dat de vier van Sväng, die geen concert spelen zonder dat er een tango in zit, het genre meer dan grondig onder de knie hebben.

Prachtige plaat die, zoals alle platen van het gezelschap, de talloze mogelijkheden van de mondharmonica laten horen, maar daar met deze specifieke aanpak rond de tango, nog een aspect aan toevoegt. Verplichte kost, wat mij betreft!

(Dani Heyvaert)